Quercus cerris

Woudkoning, relatief rappe groeier, door vele mythen omgeven, uiterst nuttig

Informatie over Quercus cerris

Ware eik

Quercus cerris is een van de minder bekende broers uit het geslacht Quercus, dat in totaal uit maar liefst 400 tot 600 soorten en selecties bestaat. Eiken genoeg dus om uit te kiezen maar wat maakt deze moseik of Turkse eik nu zo uniek? Als solitair en met voldoende ruimte tot zijn beschikking groeit hij uit tot een prachtige monumentale boom die met gemak 25 meter hoogte kan bereiken en 10 tot 15 meter breedte. Met zijn lange, takvrije stam en indrukwekkende volle kroon staat er dan ook een echte, robuuste eik. Maar zet hem ook rustig in als laan- of straatboom want in de herfst kleurt deze boom schitterend goudgeel en zo’n rij gele woudreuzen is een waanzinnig schouwspel. Zorg daarbij wel dat je elke boom genoeg ruimte geeft want hij kan bijna overal goed tegen maar verharding ligt hem niet.

Snelle groeier

Vanwege zijn (relatief) snelle groei is dit een perfecte keuze voor parken en tuinen waar binnen afzienbare tijd schaduw benodigd is. Dat blijft echter relatief want de Quercus cerris die rond 1868 in Rhederoord (Gelderland) werd geplant mat in 2014 een indrukwekkende 29,6 meter. Die heeft er dus bijna anderhalve eeuw over gedaan om zulke afmetingen te bereiken.

Stoïcijn

Nogal wat bomen stellen allerlei eisen aan hun standplaats. Het mag hen niet te zuur, te basisch, te droog, te koud of te nat zijn. Onze Turkse eik heeft daar allemaal maling aan. Hij prefereert weliswaar een standplaats in de zon of halfschaduw maar de ph-waarde van de grond kan hem weinig schelen, de grondsoort zal hem worst zijn, hij haalt zijn schouders op voor kou (minus 20 graden Celsius doet hem weinig), verdraagt natte voeten, blijft stoïcijns in het stadsklimaat en ook zilte zeewind windt hem niet op. Deze koele kikker verdraagt bijna alles wat de natuur en de mensheid zijn kant op slingeren en dat is misschien wel de grootste bijzonderheid van Quercus cerris.

Legendarisch en praktisch

Zijn Nederlandse benaming ‘moseik’ zou verwijzen naar de mossen die het goed doen onder deze boom vanwege de verzuring van de grond rondom de moseik. Oude legenden spreken daarnaast van feeën die (uiteraard vooral ’s nachts) rondom deze eik werden waargenomen. Net als alle andere eiken zit Quercus cerris vol met tannines in schors, hout en vrucht. Hij kent diverse medische en praktische toepassingen: vrucht en schors werken vochtafdrijvend, helpen bloedingen stelpen en zijn in lichte mate ontsmettend.
Ook vormen de katjes van de Quercus cerris een rijke bron van stuifmeel voor bijen en andere insecten en de 4 centimeter grote eikels worden graag gegeten door vogels en kleine zoogdieren. Vogels nestelen zich daarnaast graag tussen de takken van de eik en gebruiken het als rustplek. Het hout van deze eik wordt tegenwoordig niet bijzonder hoog aangeschreven maar vroeger werd het wel gebruikt bij de productie van bielsen voor spoorwegen.
Of je hem nou Quercus cerris, moseik of Turkse eik noemt, deze bijzondere boom verdient absoluut een mooie plek in je grote tuin of in een park. Planten dus!